کتاب معدن و دفینه در اراضی شخصی: تحلیل و بررسی ابعاد فقهی و حقوقی

﷽

خرید پیامکی و آسان با تخفیف ویژه:
جهت استعلام قیمت فعلی، موجودی کتاب و تهیه این کتاب و یا سایر کتاب های انتشارات شبنما تنها کافیست نام کتاب را به شماره تلفن 09127564990 پیامک کنید و یا از طریق پیام رسان ایتا بفرستید.

نکته مهم: امکان چاپ سفارشی کتاب ها(با آرم و متن سفارش دهنده در پشت جلد) فراهم می باشد.

خرید این کتاب ارزشمند از فروشگاه اینترنتی انتشارات شبنما، کلیک کنید

عنوان کتاب    :    معدن و دفینه در اراضی شخصی:
تحلیل و بررسی ابعاد فقهی و حقوقی
تألیف    :    علی نیتی
ویراستار    :    سمیه امیری
مدیر تولید    :    احسان طاهرنژاد
نوبت و سال چاپ    :    اول، 1403
قطع    :    وزیری
تعداد صفحات    :    226 صفحه
شمارگان (تیراژ)    :    100 نسخه
شابک    :    9-22-8320-622-978
قیمت    :    395.000 تومان
ناشر    :    انتشارات شبنما
کد اختصاصی کتاب    :    4031145
فروش و پخش    :    09127564990
سایت شبنما    :    www.Shabnama96.ir


وزیری|226 صفحه|395000 تومان

پیشگفتار

در مورد معادن فقه اسلام مالکیت معادن را به دولت واگذار کرده است. البته فقها در این زمینه نظرات مختلفی دارند. به‌عنوان‌مثال نظر حضرت امام رحمةالله‌علیه این بود که اگر معدن از زمین مباح استخراج شود، ملک مستخرِج است و اگر از زمین شخص دیگری استخراج شود، ملک صاحب زمین است نه مستخِرج؛ ولی آیت‌الله خویی و آقا سیداحمد خوانساری فرمودند: اگر معدن عرفاً از توابع زمین شمرده شود، ملک صاحب زمین است؛ اما اگر چنین نباشد، مثلاً در عمق هزار متری باشد، مستخرِج مالک معدن خواهد بود، زیرا عمق چند صد متری زمین مانند آسمان از مباحات اصلیه است و با حیازت تنها ظاهر و با سیره عقلاً، تابع عرفی آن به ملکیت درمی‌آید.

بنابراین، اسلام اعتقاد دارد که منابع ملی باید در اختیار حکومت اسلامی باشد. البته اسلام به مالکیت خصوصی نیز احترام می‌گذارد. حال اگر منابع و معادن در اراضی شخصی واقع شود، این دو اصل با یکدیگر در تقابل قرار می‌گیرد. در این پژوهش، ابعاد فقهی و حقوقی معادن واقع در اراضی شخصی، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در این پژوهش که از نوع بنیادی - کاربردی می‌باشد، به شیوه‌ی توصیفی تجزیه‌وتحلیل صورت‌گرفته و قوانین و نظرات فقهی و حقوقی مرتبط با معادن واقع در اراضی شخصی، بررسی می‌گردد. در مورد معادن فقه اسلام مالکیت معادن را به دولت واگذار کرده است. البته فقها در این زمینه نظرات مختلفی دارند. امام خمینی به‌عنوان یکی از مراجع شیعه معتقد بود که اگر معدن از زمین مباح استخراج شود، مالک می‌تواند به طور شخصی از عواید آن بهره‌مند شود. اما آیت‌الله خویی و سیداحمد خوانساری اعتقاد دارند که اگر معدن عرفاً از توابع زمین شمرده شود، ملک صاحب زمین است؛ اما اگر چنین نباشد، مثلاً در عمق هزار متری باشد، فردی که استخراج کند، مالک معدن خواهد بود؛ بنابراین، اختلاف در فهم از روایت است که یک فقیه از آن به‌صورت مطلق برداشت می‌کند و دیگری به‌حسب عرف. ما نیز گفتیم عرف در زمان‌های مختلف، متفاوت است و تابع شرایط همان زمان است.

علی نیتی

تهران، پاییز 1403

سخن ناشر

کتاب «معدن و دفینه در اراضی شخصی: تحلیل و بررسی ابعاد فقهی و حقوقی» نوشته فرهیخته ارجمند جناب آقای علی نیتی، به بررسی یکی از موضوعات مهم و پیچیده در فقه اسلامی و حقوق معاصر می‌پردازد. معادن و دفینه‌های باستانی به عنوان منابع طبیعی، اقتصادی و تاریخی ارزشمند و گاهی بدون جایگزین، همواره موضوع بحث‌های فقهی و حقوقی بوده‌اند و در این اثر، به دقت به ابعاد مختلف مالکیت معادن و همچنین دفینه‌های تاریخی در اراضی شخصی پرداخته می‌شود.

یکی از نکات کلیدی این کتاب، بررسی نظرات مختلف فقها درخصوص مالکیت دفینه‌های باستانی و معادن مختلف است. در حالی که برخی از فقها، مانند امام خمینی رحمت‌الله‌علیه، بر این باورند که استخراج معادن از زمین‌های مباح به مالکیت مستخرج درمی‌آید، دیگران نظیر آیت‌الله خویی و سیداحمد خوانساری، دیدگاه متفاوتی دارند و بر اساس عرف و شرایط خاص، مالکیت را به صاحب زمین نسبت می‌دهند. این تنوع در نظرات، نشان‌دهنده پیچیدگی‌های فقهی و حقوقی است که در این حوزه وجود دارد و نیاز به تحلیل دقیق و عمیق را نمایان می‌سازد.

کتاب حاضر با رویکردی بنیادی-کاربردی و به شیوه توصیفی، به بررسی ابعاد فقهی و حقوقی معادن و دفینه‌های تاریخی در اراضی شخصی پرداخته و تلاش می‌کند تا با تجزیه و تحلیل مستندات و نظرات فقهی، به درک بهتری از این موضوع دست یابد. در دنیای امروز، که منابع طبیعی به عنوان دارایی‌های ملی و خصوصی در نظر گرفته می‌شوند، درک صحیح از قوانین و اصول فقهی مرتبط با معادن، برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است.

شبنما به عنوان ناشر این کتاب ارزشمند، بر این باوریم که کتاب حاضر می‌تواند به عنوان یک منبع معتبر و مفید برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به مباحث فقهی و حقوقی معادن، مورد استفاده قرار گیرد و به گسترش دانش و آگاهی در این زمینه کمک کند. امیدواریم که خوانندگان با مطالعه این اثر، به درک عمیق‌تری از ابعاد فقهی و حقوقی معادن در اراضی شخصی دست یابند و بتوانند از آن در پژوهش‌ها و فعالیت‌های خود بهره‌برداری کنند.

امید طاهرنژاد، مدیر مسئول انتشارات شبنما